Konsolowa bomba atomowa - Atari VCS (2600)

 11 września 1977 - ten dzień przeszedł do historii, jako narodziny największej konsoli do gier. Tak, największej, pomimo dzisiejszych technologicznie rozwiniętych konsol. Atari Video Computer System, a po pięciu latach Atari 2600 zrewolucjonizowała rynek konsol nadając mu nowy bieg w historii. Jej żywotność to przeszło 20 lat!

Na początku przypomnijmy sobie jak Atari radziło sobie, zanim wydało VCSa. Firma Atari, Inc. jak dobrze już wiemy została założona przez Nolana Bushnella i Teda Dabneya w 1972 roku. Jej pierwszym dużym produktem był wydany w 1972 roku Pong - pierwsza gra wideo na monety, która odniosła sukces. Podczas gdy Atari dalej rozwijało nowe gry arkadowe w kolejnych latach, Pong dał początek wielu konkurentom na rosnącym rynku gier arkadowych. Konkurencja, kopiując Ponga na potęgę, doprowadziła do problemów finansowych Atari w 1974 roku, jednak pod koniec roku ich kondycja finansowa wróciła do normy. Do 1975 roku Atari wypuściło konsolę domową Home Pong, konkurując z Magnavox, jedynym po Atari dużym producentem konsol w tamtym czasie. Inżynierowie Atari dostrzegli jednak ograniczenia niestandardowej logiki zintegrowanej z płytką drukowaną, która na stałe ograniczała całą konsolę tylko do jednej gry. Rosnąca konkurencja zwiększyła ryzyko, co Atari odkryło w poprzednich grach arkadowych i ponownie w przypadku dedykowanych konsol domowych. Obie platformy są zbudowane z integrowania dyskretnych elementów elektromechanicznych w obwody, a nie programowane jak w komputerze typu mainframe. Dlatego opracowanie konsoli kosztowało co najmniej 100 000 USD (równowartość około 504 000 USD w 2022 r.) plus czas na ukończenie, ale ostateczny produkt miał tylko około trzymiesięczny okres trwałości, dopóki nie stał się przestarzały przez konkurencję.

W 1974 roku Atari przejęło Cyan Engineering, firmę elektroniczną z Grass Valley założoną przez Steve'a Mayera i Larry'ego Emmonsa - byłych kolegów Bushnella i Dabneya z Ampex, którzy pomogli rozwinąć nowe pomysły na gry arkadowe Atari. Jeszcze przed wypuszczeniem domowej wersji Ponga inżynierowie Cyana, kierowani przez Mayera i Rona Milnera, wyobrazili sobie domową konsolę zasilaną przez nowe programowalne mikroprocesory, zdolne do grania w aktualne oferty gier arkadowych Atari. Programowalne mikroprocesory sprawiłyby, że konstrukcja konsoli byłaby znacznie prostsza i wydajniejsza niż jakakolwiek dedykowana jednostka do pojedynczej gry. Jednak koszt 100–300 takich żetonów znacznie wykraczało poza zakres tolerowany przez ich rynek. Atari rozpoczęło negocjacje w sprawie wykorzystania nowego procesora Motoroli 6800 w przyszłych systemach.

We wrześniu 1975 roku firma MOS Technology zadebiutowała z mikroprocesorem 6502 za 25 USD na targach Wescon w San Francisco. Mayer i Milner pojechali tam i spotkali się z liderem zespołu, który stworzył chip, Chuckiem Peddle i zaproponowali użycie 6502 w konsoli do gier, a także zaoferowali, że po targach będą o tym dyskutować w siedzibie Cyan.

W ciągu dwóch dni inżynierowie MOS i Cyan naszkicowali projekt konsoli opartej na 6502 według specyfikacji Meyera i Milnera. Modele finansowe pokazały, że nawet za 25 dolarów 6502 byłby zbyt drogi, a Peddle zaoferował im planowany mikroprocesor 6507, obniżoną kosztowo wersję 6502 oraz chip RIOT firmy MOS do obsługi wejścia/wyjścia. Cyan i MOS wynegocjowali żetony 6507 i RIOT po 12 USD za parę. MOS wprowadził również Cyan do Microcomputer Associates, który oddzielnie opracował oprogramowanie i sprzęt do debugowania dla MOS oraz opracował komputer JOLT do testowania 6502, który Peddle zasugerował, że może być przydatny dla Atari i Cyan podczas opracowywania ich systemu. Milner był w stanie zademonstrować weryfikację koncepcji programowalnej konsoli, wdrażając na JOLT Tank, grę zręcznościową podfirmy Atari - Kee Games.

W ramach umowy Atari chciało drugie źródło chipsetu. Peddle i Paivinen zasugerowali Synertek, którego współzałożyciel, Bob Schreiner, był przyjacielem Peddle'a. W październiku 1975 roku Atari poinformowało rynek, że idzie do przodu z MOS. Zespół sprzedaży Motoroli powiedział już kierownictwu, że umowa na Atari została sfinalizowana, a kierownictwo Motoroli było wściekłe. Ogłosili pozew przeciwko MOS w kolejnym tygodniu.

Do grudnia 1975 roku Atari zatrudniło Joe Decuira, niedawnego absolwenta Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley, który przeprowadzał własne testy na 6502. Decuir rozpoczął debugowanie pierwszego prototypu zaprojektowanego przez Mayera i Milnera, który otrzymał kryptonim „Stella” po marce roweru, który uwielbiał i posiadał Decuir. Ten prototyp zawierał projekt interfejsu graficznego na poziomie płytki prototypowej, na którym można było budować. Drugi prototyp został ukończony w marcu 1976 r. z pomocą Jaya Minera, który stworzył układ zwany adapterem interfejsu telewizyjnego (TIA) do wysyłania grafiki i dźwięku do telewizora. Inny prototyp zawierał TIA, 6507 oraz gniazdo i adapter pamięci ROM.

Gdy projekt TIA został dopracowany, Al Alcorn zaprosił twórców gier Atari, aby wnieśli wkład w funkcje. Istniały znaczne ograniczenia w 6507, TIA i innych komponentach, więc programiści kreatywnie zoptymalizowali swoje gry, aby zmaksymalizować konsolę. Konsola nie miała bufora ramki i wymagała, aby gry instruowały system, by generował grafikę w synchronizacji z działem elektronowym w kineskopie (CRT), gdy skanuje on wiersze na ekranie. Programiści znaleźli sposoby na to do wykonywania innych funkcji, podczas gdy działo elektronowe skanowało poza widocznym ekranem. 

Wraz z rozwojem elektroniki Bushnell zatrudnił Gene'a Landruma, konsultanta, który właśnie wcześniej konsultował się z Fairchild Camera and Instrument dla nadchodzącego Channel F, aby określić wymagania konsumentów dotyczące konsoli. W swoim końcowym raporcie Landrum zasugerował estetykę obudowy z wykończeniem z drewna, a wkłady musiały być „idiotoodporne, zabezpieczone przed dziećmi i skuteczne w przeciwdziałaniu potencjalnych problemów ze statycznością [elektrycznością] w obudowie”. Landrum zalecił dodanie czterech do pięciu dedykowanych gier oprócz kartridży, ale zostało to odrzucone w ostatecznych projektach. Projekt ten został wykonany przez Jamesa Ashera i Douglasa Hardy'ego. Hardy był inżynierem w firmie Fairchild i pomagał w początkowym projektowaniu kartridży Channel F, ale zrezygnował, aby dołączyć do Atari w 1976 roku. Wnętrze kartridża zaprojektowanego przez Ashera i Hardy'ego było wystarczająco różne, aby uniknąć konfliktów patentowych, ale elementy zewnętrzne były bezpośrednio pod wpływem Channel F, aby pomóc obejść problemy z elektrycznością statyczną.

Atari wciąż wychodziło z kłopotów finansowych z 1974 roku i potrzebowało dodatkowego kapitału, aby w pełni wejść na rynek domowych konsol, chociaż Bushnell był ostrożny wobec zewnętrznych źródeł finansowania. Firma pozyskała mniejsze inwestycje do 1975 roku, ale nie na wymaganą skalę i zaczęto rozważać sprzedaż większej firmie na początku 1976 roku. Atari zostało wprowadzone do Warner Communications, która dostrzegła potencjał dla rozwijających się gier wideo, aby pomóc zrównoważyć spadające zyski z jego działów filmowych i muzycznych. Negocjacje miały miejsce w 1976 roku, podczas których Atari oczyściło się z zobowiązań, w tym zakończyło z Magnavox pozew o naruszenie patentu w sprawie Ralpha H. Baera. W połowie 1976 roku Fairchild ogłosił Channel F, którego premierę planowano jeszcze w tym samym roku, wyprzedzając Atari na rynku.

Do października 1976 roku Warner i Atari zgodzili się na wykup Atari za 28 milionów dolarów. Warner dostarczył szacunkowo 120 milionów dolarów, co wystarczyło, aby przyspieszyć Stellę. Do 1977 roku rozwój był na tyle zaawansowany, że nazwano ją "Atari Video Computer System" (VCS) i rozpoczęto tworzenie gier.

Urządzenie zostało zaprezentowane 4 czerwca 1977 roku na Summer Consumer Electronics Show z planami do sprzedaży detalicznej w październiku. Ogłoszenie zostało rzekomo opóźnione, aby przeczekać warunki ugody w sprawie patentowej Magnavox, która dostarczyłaby Magnavox wszelkich informacji technicznych na temat któregokolwiek z produktów Atari, ogłoszonych między 1 czerwca 1976 r. a 1 czerwca 1977 r. Atari jednak napotkało problemy produkcyjne podczas pierwszej partii, a testowanie było skomplikowane z powodu użycia kartridży.

Atari VCS został wprowadzony na rynek we wrześniu 1977 r. w cenie 199 USD (równowartość około 890 USD w 2022 r.), z dwoma joystickami i kartridżem z grą Combat; osiem dodatkowych gier sprzedawano osobno. Większość gier startowych była oparta na grach arcade opracowanych przez Atari lub jego spółkę zależną Kee Games; na przykład Combat był oparty na grze Tank od Kee (1974). Atari sprzedało od 350 000 do 400 000 sztuk Atari VCS w 1977 roku, co przypisuje się opóźnieniom w dostawie i nieznajomości konsoli z wymiennymi kartridżami, która nie jest dedykowana tylko jednej grze.

W 1978 roku Atari sprzedało tylko 550 000 z 800 000 wyprodukowanych konsol. Wymagało to dalszego wsparcia finansowego ze strony Warnera na pokrycie strat. Atari sprzedało milion konsol w 1979 roku, szczególnie w okresie świątecznym, ale pojawiła się nowa konkurencja ze strony Mattel Electronics - Intellivision i Magnavox - Odyssey², które również używały wymiennych kartridży z ROMami.

Atari uzyskało licencję od Taito, aby opracować konwersję ich hitu z 1978 roku, Space Invaders. To pierwsza oficjalnie licencjonowana konwersja gry arcade na konsolę domową. Jej wydanie w marcu 1980 roku podwoiło sprzedaż konsoli do ponad 2 milionów sztuk i zostało uznane za killer app Atari 2600. Sprzedaż następnie ponownie podwoiła się przez następne dwa lata; do 1982 r. w Stanach Zjednoczonych sprzedano 10 milionów konsol, podczas gdy najlepiej sprzedającą się grą był Pac-Man, sprzedany w ponad 8 milionach egzemplarzy do 1990 r. Pac-Man napędzał światową sprzedaż Atari VCS do 12 milionów sztuk w 1982 roku, ostatecznie sprzedano 15 milionów konsol na całym świecie do końca roku.

W Europie Atari VCS sprzedano w ilości 125 000 sztuk w Wielkiej Brytanii w 1980 r. i 450 000 w Niemczech Zachodnich do 1984 r. We Francji, gdzie VCS wypuszczono w 1982 r., sprzedano 600 000 sztuk do 1989 r.

W 1982 roku Atari wypuściło swoją drugą programowalną konsolę, Atari 5200. Aby ujednolicić nazewnictwo, system VCS został przemianowany na „Atari 2600 Video Computer System” lub „Atari 2600”, wywodzący się z numeru części produkcyjnej CX2600. Do 1982 roku produkcja Atari 2600 kosztowała około 40 dolarów i została sprzedana za średnio 125 dolarów (równowartość 350 dolarów w 2022 roku). Firma wydała od 4,50 do 6 USD na wyprodukowanie każdego kartridża, plus 1 do 2 USD na reklamę, sprzedaż hurtową za 18,95 USD (równowartość 50 USD w 2022 r.).

Activision, założone przez Crane'a, Whiteheada i Millera w 1979 roku, zaczęło opracowywać gry na VCS innych firm, wykorzystując swoją wiedzę na temat projektowania i programowania VCS, zaczynając sprzedaż w 1980 roku. Kaboom! (1981) i Pitfall! (1982) należą do najbardziej udanych gier, sprzedając odpowiednio co najmniej jeden i cztery miliony egzemplarzy. W 1980 roku Atari próbowało zablokować sprzedaż kartridży Activision, oskarżając ich o naruszenie własności intelektualnej. Obie firmy pogodziły się poza sądem, a Activision zgodziło się zapłacić Atari opłatę licencyjną za ich gry. Dzięki temu Activision stało się pierwszym niezależnym twórcą gier wideo i ustanowiło model licencjonowania, który jest nadal używany przez producentów konsol do tworzenia gier.

Sukces Activision doprowadził do powstania innych niezależnych twórców gier VCS na wzór Activision na początku lat 80, w tym US Games, Telesys, Games by Apollo, Data Age, Zimag, Mystique i CommaVid. Założenie Imagic obejmowało byłych programistów Atari. Mattel i Coleco, z których każdy produkował już własną, bardziej zaawansowaną konsolę, stworzyli uproszczone wersje swoich istniejących gier na 2600. Mattel używał nazwy marki M Network dla swoich kartridży. Gry firm trzecich stanowiły połowę sprzedaży gier VCS do 1982 roku.

Oprócz tworzenia gier przez firmy zewnętrzne, Atari otrzymało również pierwsze poważne zagrożenie dla swojej dominacji sprzętowej ze strony Colecovision. Firma Coleco miała licencję od Nintendo na opracowanie wersji przebojowej gry arcade Donkey Kong (1981), która była dołączona do każdej konsoli Colecovision. Coleco zdobyło około 17% rynku sprzętu w 1982 roku w porównaniu do 58% Atari. Wraz ze stronami trzecimi konkurującymi o udział w rynku, Atari starało się utrzymać dominację na rynku, nabywając licencje na popularne gry arcade i inne nieruchomości, z których można tworzyć gry. Pac-Man miał wiele wad technicznych i estetycznych, jednak sprzedano go w ponad 7 milionach egzemplarzy. Kierując się na świąteczne zakupy w 1982 r.Atari stawiało wysokie oczekiwania sprzedażowe od ET the Extra-Terrestrial, grę zaprogramowaną w około sześć tygodni. Atari wyprodukowało około czterech milionów kartridży, ale gra została słabo oceniona i sprzedano jej tylko około 1,5 miliona sztuk.

Warner Communications poinformował swoich akcjonariuszy o słabszych wynikach niż oczekiwano w grudniu 1982 r., spodziewając się 50% wzrostu rok do roku, ale uzyskując jedynie 10–15% ze względu na spadającą sprzedaż w Atari. W połączeniu z przesyconym rynkiem gier domowych, osłabiona pozycja Atari skłoniła inwestorów do wycofywania funduszy z gier wideo, rozpoczynając kaskadę katastrofalnych skutków znanych jako krach gier wideo w 1983 roku. Wielu zewnętrznych deweloperów narodzonych przed 1983 r. zostało zamkniętych, a Mattel i Coleco opuścili rynek gier wideo do 1985 r.

We wrześniu 1983 r. Atari wysłało 14 ciężarówek niesprzedanych kartridży Atari 2600 i innego sprzętu na wysypisko śmieci na pustynię w Nowym Meksyku, nazwane później „pogorzeliskiem gier wideo Atari”. Od dawna uważane za miejską legendę, która twierdziła, że ​​pochówek zawierał miliony niesprzedanych kartridży, miejsce to zostało odkopane w 2014 roku, potwierdzając doniesienia byłych dyrektorów Atari, że w rzeczywistości zakopano tylko około 700 000 kartridży. Atari odnotowało stratę w wysokości 536 milionów dolarów w całym 1983 roku i nadal traciło pieniądze w 1984 roku, przy czym w drugim kwartale odnotowano stratę 425 milionów dolarów. W połowie 1984 roku rozwój oprogramowania dla 2600 praktycznie się zatrzymał, z wyjątkiem Atari i Activision.

Warner, obawiając się wspierania swojego upadającego oddziału Atari, zaczął szukać kupców w 1984 roku. Firma sprzedała większość przydziału Atari Jackowi Tramielowi, założycielowi Commodore International, w lipcu 1984 roku za około 240 milionów dolarów, chociaż Warner zachował biznes gier na Atari. Tramiel był zwolennikiem komputerów osobistych i zatrzymał cały rozwój nowych gier 2600 wkrótce po sprzedaży.

Rynek gier wideo w Ameryce Północnej ożywił się dopiero około 1986 roku, po wprowadzeniu w 1985 roku Nintendo Entertainment System. Atari Corporation wypuściło przeprojektowany model 2600 w 1986 roku, wspierany kampanią reklamową reklamującą cenę „poniżej 50 dolców”. Z dużą biblioteką kartridży i niską ceną, 2600 nadal sprzedawał się do późnych lat 80-tych. Atari wydało ostatnią partię gier w latach 1989-90, w tym Secret Quest i Fatal Run. Do 1986 roku na całym świecie sprzedano ponad 20 milionów jednostek Atari VCS. Ostatnie wydanie na licencji Atari to dostępna tylko w systemie PAL wersja gry zręcznościowej KLAX z 1990 roku.

Po ponad 14 latach obecności na rynku linia 2600 została formalnie wycofana 1 stycznia 1992 r. wraz z rodziną komputerów domowych Atari 7800 i Atari 8-bit.

Procesor, jaki używa Atari 2600 to MOS Technology 6507 oraz wersja 6502, działający z częstotliwością 1,19 MHz. Chociaż ich wewnętrzny układ był identyczny, 6507 był tańszy niż 6502, ponieważ jego pakiet zawierał mniej pamięci - piny adresowe — 13 zamiast 16. Projektanci Atari 2600 wybrali niedrogi interfejs kartridża, który ma o jeden adres mniej niż 13 dozwolonych w 6507, co jeszcze bardziej ograniczyło i tak ograniczoną już adresowalną pamięć do 4 KB. Uważano, że to wystarczy, ponieważ sama gra Combat ma tylko 2 KB.

Konsola ma 128 bajtów pamięci RAM na przestrzeń magazynową, stos wywołań i stan środowiska gry.

Górna ramka konsoli pierwotnie miała sześć przełączników: zasilanie, wybór typu telewizora (kolorowy lub czarno-biały), wybór gry, poziom trudności i resetowanie gry. W późniejszych wersjach konsoli przełączniki trudności zostały przeniesione na tył ramki. Tylna ramka zawierała również porty kontrolera, wyjście TV i wejście zasilania.

Atari 2600 został zaprojektowany tak, aby był kompatybilny z telewizorami kineskopowymi produkowanymi w późnych latach 70-tych i wczesnych 80-tych, w których często brakuje dodatkowych wejść wideo do odbioru dźwięku i obrazu z innego urządzenia. Dlatego, aby połączyć się z telewizorem, konsola generuje sygnał o częstotliwości radiowej zgodny z regionalnymi standardami telewizyjnymi (NTSC , PAL lub SECAM), wykorzystując specjalną skrzynkę rozdzielczą, która pełni rolę anteny telewizora.

Atari opracowało chip adaptera interfejsu telewizyjnego (TIA) w systemie VCS do obsługi grafiki i konwersji na sygnał telewizyjny. Zapewnia jednokolorowy, 20-bitowy rejestr tła, który pokrywa lewą połowę ekranu (każdy bit reprezentuje 4 sąsiednie piksele) i jest albo powtarzany, albo odbijany po prawej stronie. Istnieje 5 jednokolorowych sprite'ów: dwa odtwarzacze o szerokości 8 pikseli; dwie rakiety 1-bitowe, które mają te same kolory co gracze; oraz 1-pikselową kulę, która ma taki sam kolor tła. Wszystkie 1-bitowe duszki można rozciągnąć do 1, 2, 4 lub 8 pikseli. 

System został zaprojektowany bez bufora ramki, aby uniknąć kosztu związanej z nim pamięci RAM. Tło i duszki dotyczą pojedynczej linii skanowania, a gdy obraz jest wysyłany do telewizora, program może zmieniać kolory, pozycje duszków i ustawienia tła. Staranną synchronizację wymaganą przez programistę do synchronizacji kodu z ekranem oznaczono jako „ścigaj się z wiązką”; właściwa logika gry działa, gdy promień telewizora znajduje się poza widocznym obszarem ekranu. Wczesne gry dla systemu wykorzystują te same efekty wizualne dla par linii skanowania, co daje niższą rozdzielczość pionową, aby dać więcej czasu na przygotowanie następnego rzędu grafiki. Późniejsze gry, takie jak Pitfall!, zmieniały wizualizacje dla każdej linii skanowania lub rozszerzały czarne obszary wokół ekranu, aby wydłużyć czas przetwarzania kodu gry.

Regionalne wersje Atari 2600 wykorzystują zmodyfikowane chipy TIA dla formatów telewizyjnych każdego regionu, co wymaga opracowywania i publikowania gier oddzielnie dla każdego regionu. Wszystkie tryby mają szerokość 160 pikseli. Tryb NTSC zapewnia 192 widoczne linie na ekran, rysowane z częstotliwością 60 Hz, z 16 kolorami, każdy z 8 poziomami jasności. Tryb PAL zapewnia więcej pionowych linii skanowania, z 228 widocznymi liniami na ekran, ale rysowanymi z częstotliwością 50 Hz i tylko 13 kolorami. Tryb SECAM, również format 50 Hz, jest ograniczony do 8 kolorów, każdy z tylko jednym poziomem jasności.

Pierwszy pakiet VCS zawierał dwa rodzaje kontrolerów: joystick (numer części CX10) i parę obrotowych kontrolerów łopatkowych (CX30). Kontrolery jazdy, które są podobne do kontrolerów łopatkowych, ale można je ciągle obracać, są dostarczane z grą startową Indy 500. Po niespełna roku joystick CX10 został zastąpiony modelem CX40 zaprojektowanym przez Jamesa C. Ashera. Ponieważ port joysticka Atari i joystick CX40 stały się standardami branżowymi 2600 joysticki i kilka innych urządzeń peryferyjnych współpracowało z późniejszymi systemami, w tym z MSX, Commodore 64, Amigą, Atari 8-bit i Atari ST. Joystick CX40 może być używany z systemem Master i Sega Genesis, ale nie zapewnia wszystkich przycisków natywnego kontrolera. Kontrolery innych firm zawierają joystick Command Control firmy Wico. Później pojawiły się joysticki zdalnego sterowania CX42, podobne z wyglądu, ale wykorzystujące technologię bezprzewodową, wraz z odbiornikiem, którego przewody można było włożyć do gniazd kontrolera.

Atari wprowadziło kontroler klawiatury CX50 w czerwcu 1978 wraz z dwiema grami, które tego wymagają: Codebreaker i Hunt & Score. Podobny, ale prostszy kontroler dla dzieci CX23 został wydany później w serii gier skierowanych do młodszych odbiorców. Kontroler Trak-Ball CX22 został ogłoszony w styczniu 1983 roku i jest kompatybilny z ośmiobitową rodziną Atari. 

Były dwie próby przekształcenia Atari 2600 w komputer domowy wyposażony w klawiaturę: nigdy nie wydana klawiatura Atari CX3000 „Graduate” i klawiatura CompuMate firmy Spectravideo, która została wydana w 1983 roku.

Początkowa produkcja VCS została wykonywana w Sunnyvale w 1977 roku, przy użyciu grubego plastiku polistyrenowego do wykonania obudowy, aby sprawiać wrażenie ciężaru z tego, co w większości było pustą skorupą wewnątrz. Początkowa partia Sunnyvale obejmowała również potencjalne mocowania dla wewnętrznego systemu głośników na obudowie, chociaż głośniki okazały się zbyt drogie, aby je uwzględnić, a zamiast tego dźwięk był kierowany przez TIA do podłączonego telewizora. Wszystkie sześć przełączników konsoli były na przednim panelu. W 1978 roku produkcja urządzenia została przeniesiona na Tajwan, gdzie zastosowano cieńszą wewnętrzną osłonę metalową oraz cieńszy plastik na obudowę, zmniejszając wagę systemu. Te dwie wersje są powszechnie nazywane odpowiednio „ciężkimi szóstkami” i „lekkimi szóstkami”, nawiązując do sześciu przednich przełączników.

W 1980 roku przełączniki trudności zostały przeniesione na tył konsoli, pozostawiając cztery przełączniki z przodu. Poza tym te konsole z czterema przełącznikami wyglądają prawie identycznie jak wcześniejsze modele z sześcioma przełącznikami. W 1982 Atari przemianowało konsolę na "Atari 2600", nazwę po raz pierwszy użytą w wersji modelu z czterema przełącznikami bez słojów drewna, nadając jej całkowicie czarny wygląd.

Atari kontynuowało współpracę OEM z Sears pod marką Tele-Games, która rozpoczęła się w 1975 roku od oryginalnego Ponga. Nie ma to nic wspólnego z firmą Telegames, która później produkowała kartridże dla 2600. Sears wypuścił kilka modeli VCS jako serię Sears Video Arcade począwszy od 1977 roku. W 1983 roku japońskie Atari 2800 zostało przemianowane na Sears Video Arcade II.

Sears wypuścił wersje gier na Atari z brandingiem Tele-Games, zwykle z różnymi tytułami. Trzy gry zostały wyprodukowane przez Atari dla Sears jako ekskluzywne wydania: Steeplechase, Stellar Track i Submarine Commander.

Atari 2800 to japońska wersja modelu 2600 wydana w październiku 1983 roku. Jest to pierwsza wersja modelu 2600 przeznaczona dla Japonii, chociaż firmy takie jak Epoch wcześniej dystrybuowały model 2600 w Japonii. 2800 został wydany krótko po Family Computer firmy Nintendo (która stała się dominującą konsolą w Japonii) i nie zdobyła znaczącego udziału w rynku. Sears wypuścił 2800 w USA w 1983 roku jako Sears Video Arcade II z dwoma kontrolerami i Space Invaders. Około 30 specjalnie oznaczonych gier zostało wydanych na 2800.

Zaprojektowany przez inżyniera Joe Tilly'ego, 2800 ma cztery porty kontrolera zamiast dwóch z 2600. Kontrolery to projekt typu „all-in-one”, wykorzystujący kombinację 8-kierunkowego cyfrowego joysticka i 270-stopniowej łopatki, zaprojektowanej przez Johna Ambera. Konstrukcja obudowy 2800 odbiegała od 2600, wykorzystując kształt klina z niewystającymi przełącznikami. Styl obudowy jest podstawą Atari 7800, zaprojektowanego przez Barneya Huanga.

Atari 2600 jr. - model z 1986 roku ma mniejszą, obniżoną cenę i wyglądem przypomina Atari 7800. Był reklamowany jako budżetowy system gier (poniżej 49,99 USD) z możliwością uruchamiania dużej kolekcji gier. Wydany po krachu gier wideo w 1983 roku i po uruchomieniu w Ameryce Północnej Nintendo Entertainment System, 2600 jr. był wspierany nowymi grami i reklamami telewizyjnymi promującymi "The fun is back!". Atari wypuściło kilka pomniejszych wariacji stylistycznych: „dużą tęczę”, „krótką tęczę” i całkowicie czarną wersję sprzedawaną tylko w Irlandii. Późniejsze wersje europejskie zawierają joypad. 

W 1977 roku wydano dziewięć gier na kartridżu, które towarzyszyły premierze konsoli: Air-Sea Battle, Basic Math, Blackjack, Combat, Indy 500, Star Ship, Street Racer, Surround i Video Olympics. Indy 500 był dostarczany ze specjalnymi „kontrolerami jazdy”, które są jak łopatki, ale obracają się swobodnie. Street Racer i Video Olympics używają standardowych kontrolerów wiosłowych.

Atari ustaliło, że grafika pudełkowa zawierająca jedynie opis gry i zrzuty ekranu nie wystarczyłaby do sprzedaży gier w sklepach detalicznych, ponieważ większość gier opierała się na abstrakcyjnych zasadach, a zrzuty ekranu dają niewiele informacji. Atari zleciło wykonanie grafiki na pudełkach Cliffowi Spohnowi, który stworzył ciekawą wizualnie grafikę z implikacjami dynamicznego ruchu, mającą na celu zaangażowanie wyobraźni gracza, pozostając wiernym rozgrywce. Styl Spohna stał się standardem dla Atari, gdy sprowadzał artystów asystentów, w tym Susan Jaekel, Ricka Guidice, Johna Enrighta i Steve'a Hendricksa. Spohn i Hendricks byli największymi współtwórcami okładek w bibliotece Atari 2600. Ralphowi McQuarrie, grafikowi koncepcyjnemu na temat serii Gwiezdnych Wojen, zlecono jedną okładkę - do konwersji gry Vanguard. Artyści ci generalnie naradzali się z programistą, aby dowiedzieć się o grze przed rysowaniem grafiki.

Port Atari VCS gry arcade Breakout pojawił się w 1978 roku. Oryginał jest czarno-biały z kolorową nakładką, a wersja konsolowa jest w kolorze. W 1980 roku Atari wydało Adventure, pierwszą przygodową grę akcji i pierwszą grę domową z ukrytym easter eggiem.

Port Ricka Maurera Space Invaders od Taito, wydany w 1980 roku, jest pierwszą grą VCS, która sprzedała się w ponad milionie egzemplarzy – ostatecznie podwajając tę ​​liczbę w ciągu roku i osiągając łącznie ponad 6 milionów kartridży do 1983 roku. Stała się tzw. killer app do zwiększania sprzedaży konsol. Wersje własnych gier zręcznościowych Atari Asteroids i Missile Command, wydane w 1981 roku, również były wielkimi hitami.

Każda wczesna gra VCS ma 2K ROMu. Późniejsze gry, takie jak Space Invaders, mają 4K. Port VCS Asteroids (1981) to pierwsza gra, w której system wykorzystuje 8K za pomocą techniki przełączania mocy między dwoma segmentami 4K. Niektóre późniejsze wydania, w tym porty Dig Dug i Crystal Castles na Atari, to kartridże 16K. Jedna z ostatnich gier, Fatal Run (1990), podwoiła to do 32K.

Atari, Inc. było jedynym deweloperem przez pierwsze kilka lat, wydając dziesiątki gier.

Dwie gry wydane przez Atari, obie ze szczytu systemu w 1982 roku, ET the Extra-Terrestrial i Pac-Man, są cytowane jako czynniki krachu gier wideo w 1983 roku.

Firma Mystique wyprodukowała wiele gier pornograficznych dla 2600. Najbardziej znana, Custer's Revenge, była przedmiotem protestów grup kobiet i rdzennych Amerykanów, ponieważ przedstawiała generała George'a Armstronga Custera gwałcącego związaną Indiankę. Atari pozwało Mystique do sądu w związku z wydaniem gry. 

Poniżej możecie obejrzeć film ze 100 najlepszymi grami na Arari 2600:

2600 odniosła taki sukces w późnych latach 70. i wczesnych 80., że „Atari” było synonimem konsoli w mediach głównego nurtu i ogólnie w grach wideo. Jay Miner kierował stworzeniem następców układu TIA 2600 — CTIA i ANTIC — które są kluczowe dla 8-bitowych komputerów Atari wydanych w 1979 roku, a później dla konsoli Atari 5200.

Atari 2600 zostało wprowadzone do National Toy Hall of Fame w The Strong w Rochester w stanie Nowy Jork w 2007 roku. zarówno za pierwszym boomem gier wideo, jak i krachem gier wideo w 1983 roku i nazwano ją „konsolą, na której zbudowana jest cała nasza branża”.

W listopadzie 2021 roku obecna inkarnacja Atari ogłosiła, że ​​pod etykietą „Atari XP” zostaną opublikowane trzy gry na 2600: Yars' Return, Aquaventure i Saboteur. Zostały one wcześniej zawarte w konsolach Atari Flashback.

Na rynku pozostają nowoczesne klony Atari 2600. Gra telewizyjna Atari Classics 10 w 1, wyprodukowana przez Jakks Pacific, emuluje 2600 z dziesięcioma grami wewnątrz joysticka w stylu Atari z wyjściem kompozytowego wideo. TV Boy zawiera 127 gier w powiększonym joypadzie.

Konsola Atari Flashback 2, wydana w 2005 roku zawiera 40 gier, z czterema dodatkowymi programami odblokowanymi za pomocą kodu. Konsola implementuje oryginalną architekturę 2600 i może być zmodyfikowana do odtwarzania oryginalnych kartridży 2600 poprzez dodanie portu kartridża; jest również kompatybilny z oryginalnymi kontrolerami 2600.

Odpowiednikiem 2600 w Polsce była konsola Rambo, która pojawiła się w naszym kraju w 1989 roku. Na konsoli były już wbudowane gry i naprawdę było ich niemało - nawet do 256. Nie były to jednak oryginalne gry z 2600 choć gameplay nie odstawał od tych, w których można było zagrać na oryginalnej 2600. Różniły się one jedynie kolorami tła bądź innych elementów w grze.

W 2017 roku Hyperkin ogłosił RetroN 77, klon Atari 2600, który odtwarza oryginalne kartridże zamiast preinstalowanych gier.

Mikrokonsola Atari VCS została wydana przez Atari Interactive w 2021 roku.

Atari 2700 to wersja 2600 wykorzystująca kontrolery bezprzewodowe.

Wariant Atari 2600, znany pod kodem produkcyjnym „CX2000” i pseudonimem „Val”, został znaleziony jako dwa prototypy w 1982 r. w zakładach Atari w Nowym Jorku i Sunnyvale. Jest to przeprojektowanie starzejącego się 2600. Jego konstrukcja, z dwoma zintegrowanymi kontrolerami joysticka, jest wynikiem analizy czynnika ludzkiego przeprowadzonej przez Henry Dreyfuss Associates. Projekt nigdy nie dotarł do produkcji rynkowej.

Atari rozpoczęło prace nad następcą 2600 o nazwie "Atari 3200". Miał być kompatybilny z grami 2600 i podobno miał być oparty na 10-bitowym procesorze, chociaż dokumenty projektowe pokazują, że miał być oparty na 8-bitowym 6502. Nadal był niedokończony, gdy wstępni twórcy gier odkryli, że trudno go zaprogramować. Atari sklonowało Atari 3200 do Sears Super Arcade II, ale ta nigdy nie została wydana.

Poniżej film z kanału Granie Na Spontanie z unboxingiem konsoli: